Co to są „opusty”? Dlaczego zrezygnowano z taryf FiT? Co z świadectwami pochodzenia? Co z patologią spalania biomasy z węglem?

Szczegóły: Utworzono: 19 maj 2016; Odsłony: 10612

Monitoring zmian prawnych

Uwagi Instytutu Energetyki Odnawialnej do projektu zmian w ustawie o OZE
oraz kluczowe propozycje zmian w projekcie

Instytut Energetyki Odnawialnej przed dzisiejszym posiedzeniem Sejmu RP w punkcie dotyczącym pierwszego czytania poselskiego projektu ustawy o OZE – druk nr 476 przygotował dogłębną analizę treści i skutków propozycji legislacyjnej oraz zaproponował zmiany w noweli ustawy OZE.

W ocenie IEO, autorzy projektu nowelizacji ustawy OZE (UOZE) nie przedstawiają jej skutków i ignorują negatywny wpływ proponowanych rozwiązań na szereg grup społecznych i przemysłowych. Pod opacznie interpretowanym hasłem „stabilności” źródeł (a nie systemu energetycznego), nowelizacja UOZE staje się, okazją do wsparcia dla „zasiedziałych” i bogatych branż resortu energii i całego kompleksu paliwowo-energetycznego. Jednocześnie nowelizacja UOZE, zamiast być „doprecyzowanym instrumentem wsparcia” staje się narzędziem niejasnych transferów finansowych prowadzącym do generowania strat u biedniejszej większości (rolnictwo, przemysł drzewny, spożywczy, produkcji maszyn dla OZE), która tworzy więcej miejsc pracy i generuje potężną nadwyżkę w krajowym eksporcie.

Wobec braku oceny skutków regulacji do nowelizacji (OSR), IEO przygotował zestawienie” wygranych i przebranych” w poniższej tabeli:

Wpływ pozytywny – kto zyska?

Wpływ negatywny – kto straci na nowelizacji ustawy o OZE?

Podmioty krajowe

· Największe koncerny energetyczne

· Lasy Państwowe (tylko doraźnie, poprzez przyśpieszoną wycinkę, a nie dzięki wieloletnim nasadzeniom)

· Importerzy biomasy (zapotrzebowanie na biomasę sięgnie 12-14 mln ton, co przekracza możliwości Lasów Państwowych)

· Korporacje prawnicze (skomplikowany system aukcyjny)

· MŚP, rolnicy, odbiorcy najdroższej energii elektrycznej (brak możliwości inwestowania w jej wytwarzanie)

· Przemysł drzewny (wzrost cen drewna)

· Mniejsze firmy przetwórcze i usługowe (jako potencjalni tylko prosumenci biznesowi)

· Krajowi producenci urządzeń OZE służących do produkcji ciepła i energii elektrycznej, w tym przemysł zbrojeniowy, stoczniowy i inne (planujące wejścia na rynek urządzeń OZE)

· Właściciele domów (klasa średnia)

· Producenci biomasy „agro” (dzierżawcy ziemscy, np. ARR)

· Mali i średni krajowi inwestorzy (polski kapitał)

· Gminy wiejskie (utrata przychodów z podatków i wzrost bezrobocia)

· Gminy miejskie (wzrost emisji zanieczyszczeń oraz kosztów na ograniczanie emisji)

· Sektor budownictwa oraz B+R (ich rozwój związany jest z rozwojem energetyki prosumenckiej)

Podmioty

zagraniczne

· Globalni producenci urządzeń dla wielkoskalowych OZE (doraźne dostawy, podmioty krajowe nie będą w stanie podjąć konkurencji ani współpracy)

· Firmy planujące w Polsce budowę lub rozbudowę zakładów produkujących urządzenia i komponenty dla OZE lub rozwój infrastruktury serwisowej

· Mniejsi deweloperzy i inwestorzy

IEO proponuje wzmocnienie instrumentów wsparcia adresowanych do segmentu energetyki rozproszonej i obywatelskiej oraz najsłabszych uczestników rynku: prosumentów, małych średnich firm i jednoczenie ograniczenie nadmiarowego strumienia pomocy publicznej kierowanej na współspalanie biomasy z węglem na masową skalę.

Kluczowe propozycje zmian w ustawie wg IEO:

Zrezygnowanie z systemu „opustów” z rozliczeniem rocznym dla prosumentów na rzecz powrotu do taryf gwarantowanych FiT.

Wg analiz ekonomicznych IEO wykonanych dla instalacji PV z „opustem”, po uwzględnieniu kosztów kapitałowych i kosztów eksploatacyjnych, nawet prosty okres zwrotu nakładów jest dłuższy niż 50 lat, przy gwarantowanym okresie wsparcia wynoszącym tylko 10 lat. Przy obecnych cenach energii i pełnych kosztach budowy instalacji w Polsce, nie ma innego instrumentu wsparcia OZE niż już uchwalone w UOZE taryfy gwarantowane ( FiT), który zapewniłyby opłacalność inwestycji prosumenckich.

Utrzymanie możliwości otrzymywania i przedstawiania do umorzenia świadectw pochodzenia przez prosumentów biznesowych – właścicieli nowych źródeł o mocy do 500 kW.

W proponowanym w projekcie zmian w UZOE systemie aukcyjnym wsparcia OZE barierami lub czynnikami skutecznie demotywującymi dla mniejszych inwestorów są:
     · wysokie koszty dostępu do systemu aukcyjnego (biurokratyczne wymogi formalne oraz wymagania
        finansowe)
     · praktyczny brak możliwości wykorzystania energii z kontraktów różnicowych na potrzeby własne,
     · nierówna konkurencja o drożejącą biomasę energetyczną z dużymi elektrowniami ,
     · mało prawdopodobne ogłoszenie aukcji dla małych źródeł o współczynniku wykorzystania mocy
        poniżej 3504 MWh/MW*rok).

W takich warunkach np. małe firmy czy rolnicy towarowi nie mogą się stać prosumentami biznesowymi (autoproducentami), choć mają ku temu doskonałe warunki i naturalne potrzeby, ze względu na znaczący udział kosztów energii w koszcie produkcji dóbr lub sprzedaży usług w przedsiębiorstwach. Najlepszym instrumentem wsparcia wykorzystana OZE dla małych i średnich firm oraz rolników byłoby utrzymanie przez nich możliwości korzystania z systemu świadectw pochodzenia z możliwością otrzymywania ich także wtedy, także wtedy gdy zużywają energię na potrzeby własne – jako autoproducenci. Tego typu inwestycji prosumenckich w oparciu o system świadectw pochodzenia przybywało dużo w ostatnich latach w branży wodociągowej, w przetwórstwie rolno-spożywczym, w zakładach rzemieślniczych oraz centrach logistycznych i innych obiektach usługowych. System jest sprawdzony i powinien być utrzymany, zwłaszcza dla MŚP.

Wyeliminowanie współspalania z systemu aukcyjnego i jego dalszej promocji.
Zaproponowane w projekcie nowelizacji przepisy dotyczące wsparcia dla tzw. „dedykowanych instalacja spalania wielopaliwowego” umożliwiają udział w aukcji największym instalacjom współspalania, praktycznie bez ograniczeń jeśli chodzi o: limit mocy źródeł, okres zobowiązania do dostarczania zaoferowanej energii, rodzaj biomasy, skład chemiczny biomasy/zanieczyszczeń, limit udziału ilości biomasy we współspalaniu (całkowicie niejasne propozycje jeśli chodzi i o 20% udział biomasy) i rodzaj technologii współspalania, w tym jej faktycznej sprawności, emisyjności, niezawodność, efektywność wykorzystania paliwa pierwotnego itd. Szczególnym źródłem patologii wywoływanych dotychczasowym wspieraniem współspalania (2006-2015) były krociowe zyski (współspalanie pochłonęło 40% całkowitych kosztów dotychczas obowiązującego systemu wsparcia) i krajowy deficyt biomasy, a w efekcie tego zrodzony korupcyjny obrót trudną do klasyfikacji biomasą i jeszcze trudniejsze do weryfikacji próby zawyżania faktycznie wytworzonej energii ze współspalania.

Ponadto należy dodać, że wg danych URE o produkcji energii z OZE z lat 2011-2015 danych UDT najbardziej niestabilnym, nieprzewidywalnym i najbardziej awaryjnym OZE w Polsce jest współspalanie biomasy z węglem w elektrowniach systemowych.