Dziś o 22:00 na kanale Fokus obędzie się premiera filmu zrealizowanego w ramach projektu „Energia OdNowa”. Zachęcamy do obejrzenia i zwrócenia szczególnej uwagi na sytuację wokół energetyki odnawialnej. Transformacja gospodarcza w latach 90. XX wieku oraz podczas pierwszych lat obecności Polski w Unii Europejskiej (do końca pierwszej dekady obecnego stulecia) zmieniła odbiorców energii, którzy zaczęli cenić wygodę, efektywność i czystość ekologiczną. Jednak ewolucyjne i adaptacyjne zmiany w systemie wytwarzania energii elektrycznej i jej dostarczania ostatecznie nie zaszły.
Nie nastąpiła głębsza zmiana struktury paliwowej (tak jak to miało miejsce w krajach Zachodu), czy scentralizowanego modelu wytwarzania energii elektrycznej. Nadal produkowana jest ona przez tradycyjne przedsiębiorstwa energetyczne, a nie przez niezależnych wytwórców i tzw. prosumentów (gospodarstwa domowe i małe firmy) w systemie generacji rozproszonej. Nie wiadomo jeszcze, czy polska energetyka na długo utknęła w tradycyjnym modelu opartym na centralnej elektrowni na paliwa stałe, który dominował w Europie i na świecie w latach 70. lub 80. ubiegłego wieku i od którego powszechnie i coraz szybciej odchodzi się już od lat 90. W efekcie konserwowania i modernizacji przestarzałej infrastruktury w polskiej energetyce od 2002 roku przestały spadać emisje CO2 i innych zanieczyszczeń (zwłaszcza rakotwórczych, takich jak benzo(a)pireny). Nasuwa się teza, że Polska podczas 15-letniej obecności w UE nie przeprowadziła zasadniczej modernizacji krajowej energetyki, a jedynie z opóźnieniem (czasami za zgodą wspólnoty, dzięki tzw. derogacjom) dostosowywała się do trendów i wymogów europejskich. Wbrew celom polityki unijnej nie zostały uruchomione skuteczne mechanizmy prawne niezbędne do trwałej, innowacyjnej, proekologicznej transformacji. Kontynuacja obecnych trendów może doprowadzić do katastrofy ekologicznej i gwałtowanego spowolnienia rozwoju kraju zarówno z przyczyn ekologicznych, jak i ekonomicznych. W wielu państwach rewolucja w energetyce,
polegająca na coraz szybszym odchodzeniu od paliw kopalnych na rzecz OZE, trwa już od co najmniej dekady. Od kilku lat zaangażowane są w nią także Chiny i Indie. Nie ma już od niej odwrotu. Upada również model tradycyjnego przedsiębiorstwa (monopolu) energetycznego, który paradoksalnie – niemalże 20 lat po rozpoczęciu zasadniczej transformacji społeczno-gospodarczej w kierunku gospodarki rynkowej – wraca do łask w Polsce. Nie wiadomo, jak długo Polska będzie kontynuować niezwykle ryzykowne ekologicznie i gospodarczo trendy. Światowa energetyka znalazła się w punkcie zwrotnym. Chodzi zarówno o znaczący już udział OZE, zwłaszcza w elektroenergetyce, jak i o zatrzymanie w 2015 roku wzrostu globalnej emisji gazów cieplarnianych. Efekt skali nowych zjawisk jest znaczący. Odnawialne źródła energii stały się tzw. głównym nurtem nie tylko europejskiej, lecz także światowej energetyki.
Koordynatorem projektu jest Fundacja WWF Polska. Partnerami projektu są: Instytut Energetyki Odnawialnej (IEO), Instytut na rzecz Ekorozwoju (InE), Krajowa Agencja Poszanowania Energii (KAPE). Projekt jest finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach funduszu LIFE, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz współbeneficjentów projektu.
Strona internetowa projektu energiaodnowa.pl
Więcej na FOKUS.TV
