Badania rynku przeprowadzone w połowie stycznia 2016 r. przez Polską Organizację Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) pokazały, że w ciągu ostatnich sześciu lat rynek sprężarkowych, elektrycznych pomp ciepła wzrósł niemal trzykrotnie. W ubiegłym roku w Polsce sprzedaż pomp ciepła do ogrzewania pomieszczeń wzrosła ok. 20%. Pierwszy raz w historii badań, mieliśmy do czynienia z tak spektakularnym wzrostem segmentu rynku powietrznych pomp ciepła, który wyniósł 70%. Trend wzrostu utrzymał się również w stosunku do gruntowych pomp ciepła, których sprzedaż w 2015 roku wzrosła o 5%. Rynek wszystkich pomp ciepła łącznie wzrósł o 14%. W Polsce wciąż jeszcze mamy do czynienia z początkową fazą rozwoju rynku pomp ciepła, na uwagę zasługuje fakt, że mimo braku wsparcia dla tej technologii stopniowo zdobywa ona zaufanie coraz większej ilości konsumentów. Wiele wskazuje na to, że tendencja wzrostowa utrzyma się również w kolejnych latach.
Rośnie efektywność i niezawodność powietrznych pomp ciepła, co przy stosunkowo niskich kosztach inwestycyjnych skutkuje znacznym wzrostem sprzedaży. Z pewnością znaczenie odegrały również ostatnie łagodne zimy, podczas których konieczność korzystania z dodatkowego źródła ciepła (grzałki elektrycznej) ograniczała się do minimum. Rozwiązaniem standardowym wśród powietrznych pomp ciepła stały się pompy rewersyjne, które z powodzeniem podnoszą komfort cieplny w obiekcie również latem - zapewniając chłodzenie. Z badań PORT PC wynika, że w ubiegłym roku sprzedano łącznie o 70% więcej pomp ciepła typu powietrze/woda w stosunku do roku 2014. Tak wysoki przyrost sprzedaży tych urządzeń może wskazywać na wyjście z niszy rynkowej tego segmentu w kierunku szybkiego wzrostu rynku. Warto pamiętać, że mimo wysokiego wzrostu procentowego wciąż mamy do czynienia ze stosunkowo niewielką ilością sprzedanych powietrznych pomp ciepła – w roku 2015 było to ok. 3 916 sztuk. Dla porównania tylko w roku 2014 w Niemczech sprzedano 39 350 takich urządzeń [European Heat Pump Market and Statistics Report 2015]. Istotnie wzrósł również rynek pomp ciepła powietrze/powietrze typu VRF, w ubiegłym roku mieliśmy do czynienia z blisko 30% wzrostem sprzedaży tych urządzeń. W 2015 roku odnotowano nieznaczny wzrost sprzedaży powietrznych pomp ciepła do c.w.u. (na poziomie 3,4%). Urządzenia te stanowią blisko 40% całego ubiegłorocznego rynku pomp ciepła w Polsce.
Już od kilku lat w naszym kraju sukcesywnie rośnie sprzedaż gruntowych pomp ciepła (typu solanka/woda). W roku 2015 sprzedano prawie 5000 sztuk takich urządzeń, w stosunku do roku 2014 jest to wzrost sprzedaży na poziomie 5,1%. Spadek odnotowano na rynku pomp ciepła typu woda/woda, nastąpiła tu konwersja w kierunku pomp ciepła solanka/woda z tzw. pośrednim wymiennikiem ciepła.
Badaniem PORT PC nie zostały objęte gazowe pompy ciepła. Zdaniem producentów i dystrybutorów tych urządzeń mamy do czynienia z corocznym wzrostem ich sprzedaży. Warto zauważyć, że pompy ciepła powietrze-powietrze lub powietrze-woda zasilane paliwem gazowym coraz częściej znajdują zastosowanie w segmencie średnich i dużych obiektów, w szczególności położonych w centrach miast i bez możliwości podłączenia do sieci ciepłowniczej. Wiąże się to z brakiem możliwości przydzielenia inwestorom dodatkowych mocy elektrycznych na potrzeby nowych lub termomodernizowanych budynków. Gazowe pompy ciepła znajdują też coraz szersze zastosowanie w budynkach o przeznaczeniu produkcyjno-magazynowym położonych na obrzeżach miast, bez dobrze rozwiniętej infrastruktury (w przypadku gdy inwestorowi zależy na optymalizacji kosztów mediów w dłuższym okresie użytkowania). Niewątpliwie szereg zrealizowanych inwestycji w różnych sektorach przyczynia się do zwiększającego się zaufania do technologii gazowych pomp ciepła.
Zdaniem Prezesa Zarządu PORT PC Pawła Lachmana „W najbliższych latach spodziewany jest dalszy wzrost rynku pomp ciepła szczególnie typu powietrze/woda do poziomu proporcji rynku występującego w innych krajach europejskich, gdzie powietrzne pompy ciepła są w znaczącej przewadze do innych typów pomp ciepła. W dużym stopniu jest to związane z wprowadzanymi zmianami w polskim i europejskim prawodawstwie w zakresie oszczędzania energii w budynkach i technologiach grzewczych. Zmiany te pośrednio promują głównie zastosowanie powietrznych pomp ciepła, szczególnie w małych budynkach jednorodzinnych”. We wrześniu ubiegłego roku wprowadzono obowiązek etykietowania gazowych, elektrycznych i olejowych urządzeń grzewczych. Już wkrótce znacząco wpłynie on na zwiększenie świadomości konsumentów w zakresie efektywności energetycznej urządzeń na które się decydują. Pompy ciepła osiągają dzisiaj najwyższe klasy energetyczne spośród wszystkich urządzeń grzewczych (A++, A+++), a rozwój ich technologii wskazuje na dalszy wzrost efektywności. Rosnąca z roku na rok popularność wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, oraz zaostrzenie wymogów w zakresie współczynników przenikania ciepła przegród obniża zapotrzebowanie budynków na ciepło, przez co zwiększa się atrakcyjność stosowania powietrznych pomp ciepła.
Dokładnie za rok wejdą w życie nowe wymogi w zakresie Warunków Technicznych WT 2017. Zmiana przepisów w zakresie energooszczędności nowych budynków oraz zwiększenie wymogów energetycznych urządzeń grzewczych mogą mieć bezpośrednie przełożenie na wybór wysokoefektywnych urządzeń grzewczych. Pompy ciepła bardzo dobrze wpisują się zarówno w politykę klimatyczno-energetyczną Unii Europejskiej jak też w aktualną politykę energetyczną. Zwiększają również bezpieczeństwo energetyczne kraju, zapewniając korzystanie z energii wyprodukowanej tylko w Polsce. W blisko 70% urządzenia te korzystają z energii ze źródeł odnawialnych (OZE), ich powszechne stosowanie może się przyczynić do ograniczenia niskiej emisji zanieczyszczeń powietrza. Szacuje się, że obecnie w Polsce w domach jednorodzinnych zainstalowanych jest ponad 4 mln kotłów węglowych. Pompy ciepła mogłyby sukcesywnie je zastępować. Zasilane energią elektryczną pompy ciepła nie powodują żadnej niskiej emisji zanieczyszczeń w miejscu ich zastosowania, a emisja zanieczyszczeń wiąże się jedynie z produkcją energii elektrycznej, z której korzysta urządzenie. O wiele łatwiej i skuteczniej jest pozbyć się emisji zanieczyszczeń w elektrowniach i elektrociepłowniach niż z rozproszonych, przydomowych kotłowni węglowych.
W perspektywie kilku najbliższych lat branżę grzewczą i budowlaną czekają dalsze istotne zmiany. PORT PC zachęca instalatorów, projektantów i architektów do wcześniejszego przygotowania się do nowej rzeczywistości po 2017 roku. Już 26 kwietnia br. podczas Targów INSTALACJE 2016 odbędzie się konferencja PORT PC „Bądźmy gotowi na zmiany” dedykowana dla wszystkich którzy chcą odpowiednio wcześniej przygotować się na wejście w życie nowych przepisów.
